Rođena u Londonu 1920. godine, Rosalind je sa petnaest godina shvatila da želi biti naučnica. Sa trideset i jednom godinom je otkrila „srž života“, odnosno strukturu DNK, a šest godina kasnije umrla usljed raka, koji je vjerovatno izazvan njenim izlaganjem zračenju prilikom eksperimenata. Otkrivanje „srži života“ oduzelo je njen život, a zasluge za projekat oduzele su joj kolege.

U januaru 1951. godine počela je raditi kao saradnica-istraživačica na King's College u Londonu, u odjelu biofizike, gdje je direktor John Randall koristio njeno znanje i iskustvo u tehnikama difrakcije rendgenskih zraka na DNK vlaknima. Proučavajući DNK strukturu sa rendgen-difrakcijom, sa svojim studentom Raymondom Goslingom ostvarila je nevjerovatne rezultate: uslikali su DNK i otkrili dvije različite forme, suhu A formu i mokru B formu. Jedna od fotografija B forme, poznata kao Fotografija 51, postala je svjetski poznata kao najveći dokaz u identificiranju strukture DNK. Fotografija je nastala kroz 100 sati zračenja mašinom koju je kalibrirala sama Rosalind.

Uprkos njenom oprezu i radnoj etici, naučnica je zbog osobnog konflikta s kolegom Mauriceom Wilkinsom postala žrtva tuđeg nedostatka radne etike. Maurice je u januaru 1953. pokazao famoznu Fotografiju 51 konkurentnim naučnicima sa Cambridgea, bez Rosalindinog znanja i dopuštenja, i tako su James Watson i Francis Crick iskoristili njeno otkriće za modifikaciju i dokazivanje svojih hipoteza o strukturi DNK, za što su dobili Nobelovu nagradu 1962. godine. Objavljujući „svoje“ otkriće, izjavili su da „..ih je naročito stimuliralo opširno znanje Rosalind Franklin“, dok je prava istina da je čitav njihov rad ukorijenjen u fotografiji koju je ona napravila.

Preorjentirala se na pionirski rad o molekularnoj strukturi virusa na Birkbeck Collegeu. Njena mnogobrojna otkrića nakon smrti nadopunio je saradnik Aaron Klug, kome je u testamentu ostavila najveći dio svog imetka, i za zajednički rad bio nagrađen Nobelovom nagradom iz hemije 1982. godine.

Interesantan je i Rosalindin stav spram vjere. Rođena i odgojena u židovskoj porodici, samoinicijativno je počela nijekati istinitost religijskih priča, oslanjajući se samo na svoj um koji ju je odveo do svih kasnijih otkrića u životu. U ranom djetinjstvu, pitala je oca zašto misli da je bog On, a ne Ona, a u dvadesetim godinama je pismom ocu potpuno odustala od nastojanja da se prisili vjerovati. Smatravši religiju kao sredstvo objašnjenja života, a za kojim čovjek neumorno traga, odlučila je da je nauka njena „religija“. Poznat je citat iz njenog javljanja ocu:

„Vaša je vjera zasnovana na budućnosti vas, a moja na budućnosti svijeta.“

Saznavši da umire, svoju je imovinu ostavila u naučne i humanitarne svrhe.

(Prometej.ba/E.K.)